Een en ander blijkt uit een onlangs gepubliceerd onderzoek van De
Nederlandsche Bank (DNB).

Elk biljet staat voor een tijdvak en bouwstijl in de Europese geschiedenis. Zo
wordt de renaissance-periode op het biljet van 50 euro afgebeeld, op het
grijze 5 eurobiljet wordt de klassieke periode gevierd.

Maar weten Nederlanders dit wel, wilde DNB weten. Daarom vroeg de
centrale bank in zijn jaarlijkse onderzoek naar de euro voor het eerst aan
de geïnterviewden of ze op de hoogte waren van de thema’s van de
bankbiljetten. De uitkomsten waren "erg slecht, mensen waren vaak niet
in staat om een antwoord te geven", staat in het rapport te lezen.

"Je kunt wel stoppen met het opsommen van de periodes. Ik weet het echt
niet", kregen de onderzoekers van DNB geregeld te horen. Een overgrote
meerderheid van 82 procent kon geen enkel thema bedenken dat bij het 50
eurobiljet hoort. Het biljet van 5 euro geniet een iets grotere bekendheid;
77 procent wist de bouwstijl die wordt afgebeeld niet.

DNB-medewerker Hans de Heij, de auteur van het rapport, heeft geen precieze
verklaring waarom het eurobiljet weinig tot verbeelding spreekt. "Waarschijnlijk
zijn de ontwerpen voor iedereen hetzelfde: een oud gebouw. De link naar
Europa als geheel blijkt niet te werken."

De bankbiljetten zijn zo ontworpen dat niemand er aanstoot aan kan
nemen. Bestaande gebouwen als de Eiffeltoren of de toren van Pisa komen er
niet op voor. Zulke bouwwerken zouden namelijk te veel herinneren aan
specifieke landen. Europeanen zouden zich dan eerder identificeren met hun
eigen land in plaats van het continent.

Het nadeel van dit ontwerp is dat de afbeeldingen zonder betekenis blijven
voor Nederlanders. "Het publiek kan blijkbaar geen emotionele band
krijgen met een (niet-bestaand) oud gebouw", aldus De Heij. Een
meerderheid van de ondervraagden vindt de serie eurobiljetten echter wel
mooi.

Nederlanders zouden graag bekende plaatsen op de eurobiljetten aantreffen.
Iets meer dan een derde wil bekende Europese gebouwen, zoals de Eiffeltoren,
zien. Afbeeldingen van dieren, planten en bloemen en bekende Europeanen doen
het ook goed.

De euro kan niet tippen aan de populariteit van de gulden. De
ouderwetse guldenbiljetten zijn onder 61 procent van de Nederlanders
populair tegenover 26 procent als het gaat om de euro. Vooral mensen tussen
de 34 en 54 jaar en inwoners van grote steden blijken terug te verlangen
naar de gulden.

DNB krijgt dan ook geregeld verzoeken binnen voor het gebruik van de
afbeeldingen op de guldenbiljetten. Zo heeft Triodos Bank de zonnebloem van
het 50 guldenbiljet gebruikt in een van zijn advertenties. Vorig jaar
gebruikte het Architectuurmuseum de vuurtoren van het 250 guldenbiljet in
een van de tentoonstellingen.

In 2010 wordt de nieuwe serie eurobiljetten verwacht. De oud-president
van de Europese Centrale Bank (ECB), Wim Duisenberg, heeft in 2003 al gezegd
dat het thema gebouwen en bruggen ook dan centraal zal staan. "Ik zal
bij de ECB blijven pleiten voor meer durf en creativiteit", verklaart
De Heij in DNB Magazine.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl